Σάββατο 15 Απριλίου 2023

Κοινοτικός ναρκισσισμός (communal narcissism): ένα φαινόμενο που απαντάται συχνά και στον χώρο της φιλοζωιας

 

Σύντομο σχόλιο με αφορμή ένα βίντεο της Dr. Ramani Durvasula (συγγραφέας του βιβλίου "Ξέρεις ποιος είμαι εγώ;")




Στην κοινωνική ψυχολογία, ο όρος "ναρκισσισμός", ως διαταραχή προσωπικότητας, αναφέρεται σε έναν τυπο ανθρώπου ο οποίος είναι εξαιρετικα εγωκεντρικός, διακατέχεται από μεγαλειώδη εικόνα για τον εαυτό και τα ορια του, και εκμεταλλεύεται τους άλλους χωρίς ενσυναισθηση. Τον όρο "κοινοτικός ναρκισσισμός" εισήγαγε, το 2012, ο Γερμανός ψυχολόγος Jochen E. Gebauer για να περιγραψει μια ιδιαίτερη υποκατηγορία αυτού του ανθρώπινου χαρακτηρα*

Αν και στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχων (DSM-5) δεν περιγραφεται ως ιδιαιτερη κατηγορία της ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικοτητας, ο κοινοτικός ναρκισσισμός (communal narcissism) αναφέρεται σε ατομα που αγωνίζονται (μανιωδώς) να αναδείξουν την εικόνα τους μέσα σε καποιο (συνήθως ευαίσθητο και ευαλωτο) κοινωνικό περιβαλλον της επιλογής τους. Στην προσπάθειά τους αυτή, μερικές φορες καταφέρνουν να πείσουν τους άλλους ότι διαθέτουν όχι μόνο υψηλή ενσυναίσθηση αλλά και εξαιρετικές κοινωνικές δεξιότητες. 

Οι κοινοτικοί ναρκισσιστες θεωρούν τον εαυτό τους ανωτερο, υποτιμώντας πολλές φορές ακόμα και την κοινή λογικη. Και, ενώ ο τυπικός ναρκισσιστης στηρίζει την ανωτερότητα του στην δύναμη, τα χρήματα, την εξωτερική εμφάνιση και την υψηλή κοινωνική θέση, ο κοινοτικός ναρκισσιστης στηρίζεται στην υποτιθέμενη δοτικότητα, την οποία πολύ συχνά μονοπωλεί και πάντοτε μαίνεται να αναδείξει. 

Στο ακραίο σημείο του φάσματος (spectrum), αυτή η κατηγορία ανθρώπων εμπλέκεται σε πολλές αλτρουιστικες συλλογικές προσπάθειες και απαντάται εν αφθονία στους χώρους της φιλανθρωπίας και της φιλοζωίας**. Εξαιρετικά ανταγωνιστικοί στην "μάχη" των εντυπώσεων και οχι πάντοτε αναγνωρίσιμοι με την πρώτη ματιά, οι κοινοτικοί νάρκισσοι προσπαθούν να εκτοπίσουν ανιδιοτελή άτομα με ειλικρινείς προθέσεις, ενω συχνά καταληγουν να τοξινώσουν και να εκτροχιάσουν ολόκληρα "projects" που ξεκίνησαν με κοινωφελή σκοπο. Μπορεί να τους συναντήσεις παντού, τόσο στην αληθινή όσο και την ψηφιακή ζωή, ενώ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βρίσκουν κατάλληλο έδαφος για να ευδοκιμήσουν και να προβληθούν.


Περισσότερα για τον κοινοτικό ναρκισσισμό (αγγλικά), εδω



*Η Κύπρια ψυχολόγος Θέκλα Πετριδου, στο κανάλι της στο YouTube, υποστηρίζει ότι ο ναρκισσισμός είναι περισσότερο ένα "στυλ" προσωπικότητας και λιγότερο μια διαταραχη, και περιγράφει πέντε (5) επί μέρους τύπους ανθρώπων που εκδηλωνουν ναρκισσιστική συμπεριφορα: τον μεγαλομανή νάρκισσο (grandiose narcissist), τον ευαλωτο η υπερευαίσθητο η κρυφό (covert narcissist), ο οποίος μονίμως κλαίγεται και παρουσιάζει τον εαυτό του ως θύμα, χωρίς καμία πρόθεση για ανάληψη της δικής του ευθυνης, τον κακοήθη (malignant narcissist), τον καλοήθη (που είναι λιγότερο επικίνδυνος και περισσότερο σαχλος) και τον κοινοτικό (communal narcissist). Έχει ενδιαφέρον να την ακούσετε, εδώ: https://youtu.be/rM5BWLqCq5k, εδώ: https://www.greek-radio.org/podcast/thekla-petridou-to-podcast η εδώ: https://on.soundcloud.com/2m2rg

**"Αρχή σοφίας ονομάτων επίσκεψις", έλεγε ο αρχαίος φιλόσοφος Αντισθενης, κάτι που θυμάμαι απ' το σχολείο και μου εντυπωθει. Όσο περισσότερο μεγαλωνω, τόσο περισσότερο καταλαβαίνω ότι το όνομα είναι η αρχή του παντος. Κι' αυτό για πολλούς λόγους, ένας από τους οποίους είναι ότι, όταν καταφέρεις να ονομάσεις κάποια πράγματα, είναι πολύ πιο εύκολο να τα αναγνωρίσεις, να τα αντιμετωπίσεις και να τα διαχειριστείς.


 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου