Στις 30 Μαρτίου 2023, ημέρα Πέμπτη, το Miami Seaqu ναarium, που επί δεκαετίες εκμεταλλεύεται θαλάσσια θηλαστικα (κάτω από πολύ κακές συνθήκες)*, ανακοίνωσε την συναίνεση του για την μετακόμιση της διάσημης "performer" στα "μητρογονικα" της ύδατα, στον κολπο Puget Sound. Οι ιδιοκτήτες του Miami Seaquarium έδωσαν χτες στην δημοσιότητα (news release) επίσημη και δεσμευτική συμφωνία με μια ομάδα που έχει το όνομα "Φίλοι της Λολίτας (FRIENDS of TOKI)", για την έναρξη της διαδικασιας. Στην ανακοίνωση επισημαινεται ότι η συλλογική προσπάθεια αναμένεται να έχει αποτέλεσμα τους επόμενους 18 με 24 μηνες.
Η πραγματοποίηση της συμφωνίας αναμένεται να αποτελέσει νίκη για τους υπερασπιστές των ζώων και τους ιθαγενεις Lummi που, εδώ και πολύν καιρό, αγωνίζονται για την απελευθέρωση της.
Η περιπετεια της Tokitae άρχισε στα νερά του Penn Cove, Whidbey Island - ένα ήσυχο νησί έξω από τις ακτές της πολιτείας Washington. Άνδρες με μακρυά κοντάρια και όπλα απομόνωσαν μια ομάδα από ορκες που ζούσαν στην περιοχή, χωρίζοντας τις μητέρες από τα μικρά τους. Πολλά ζώα σκοτώθηκαν κατα την διάρκεια της επιχείρησης (τουλάχιστον 12), ενώ περισσότερα από 50 αιχμαλωτιστηκαν. Κανένα από αυτά δεν επέζησε για πολυ, εκτός από την Lolita.
Το άτυχο ζώο, που τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα υγείας, σήμερα ζυγίζει 2 τόνους και 268 κιλά, και έχει μήκος περίπου 6 μέτρα. Πέρασε την ζωή του στην μικρότερη φυλακή για θαλάσσια ζωα που υπάρχει στην Βόρεια Αμερική, όπου δεν μπορούσε να κανει κατάδυση, καθώς το μέγιστο βάθος της δεξαμενής ισούται με το μήκος του σώματος του. Η Lolita υποφερει απο δερματικές μολύνσεις, ενω τα αλλοιωμενα ψάρια, με τα οποία τρεφόταν κατά καιρούς, της έχουν προκαλεσει γαστρεντερικά προβληματα. Όλα αυτά τα χρόνια, διάφορες οργανωσεις για τα δικαιώματα των ζωων, μεταξύ των οποίων και πολλοι ιθαγενεις Lummi ζητούσαν την απελευθερωση της, με παραστάσεις διαμαρτυρίας έξω από την επιχειρηση. Στην πραγματοποίηση της συμφωνίας συνεβαλε και μια γενναιοδωρη οικονομική συνεισφορά από τον επιχειρηματία Jim Irsay. "Θέλει να ελευθερωθεί και το ξέρω", είπε στην συνέντευξη τύπου.
Οι ιθαγενείς Lummi αποκαλούν την όρκα "Sk'aliCh'elh-tenaut" - που σημαίνει στην γλώσσα τους μέλος της οικογένειας που κατοικεί στην Θάλασσα των Salish (Salish Sea)". Οι άνθρωποι της φυλής αυτής θεωρουν τις όρκες μέρος της ευρύτερης δικής τους οικογένειας, και δεν έχουν σταματήσει ποτέ να αγωνίζονται για την απελευθέρωση της Tokitae**. Παρ' όλ' αυτα, εγειρονται κάποια ερωτήματα, σχετικά με την υγεία της και την δυνατότητα να ταξιδέψει διασχίζοντας την χώρα μέχρι τον προορισμό της.
Ο τελικός προορισμός θα είναι μια θαλάσσια περιφραξη, η οποία θα κατασκευαστεί με την βοήθεια της ΜΚΟ Whale Sanctuary Project, η οποία ετοιμάζεται να εγκαινιασει το πρώτο στον κοσμο θαλάσσιο καταφύγιο για μεγάλα κητωδη, στις ακτές της Nova Scotia, κατά το πρότυπο καταφυγίων για χερσαία ζώα, όπως μεγάλα αιλουροειδή, μεγάλα πρωτεύοντα και ελέφαντες που διασώζονται από την αιχμαλωσία.
Οι όρκες είναι ζώα που ζουν σε μητριαρχικες κοινωνίες με οικογενειακούς και ευρυτερους κοινωνικούς δεσμούς που διαρκούν για παντα, και φαίνεται ότι στενοι συγγενείς της Tokitae - μέλη του τοπικού κοπαδιού της θάλασσας Salish - βρίσκονται ακόμα στην ζωή, μεταξύ των οποίων και μια ενεντηνταχρονη όρκα με το όνομα "Ήλιος του ωκεανού" (Ocean Sun) που πιστεύεται ότι είναι μητέρα της. Καμία όρκα στην αιχμαλωσία δεν έχει φτάσει μέχρι σήμερα στην ηλικία της Lolita (εκτός από την Corky), αν και στην θάλασσα υπάρχουν άτομα του είδους που ξεπερνούν τα 80 χρόνια.
Η συμφωνία υπογράφτηκε χτες, δεν μπορεί όμως να υλοποιηθεί αμεσα. Ορισμενοι ειδικοί εκφράζουν ανησυχιες ότι η συνάντηση ελεύθερων ζώων με ενα πρώην αιχμάλωτο θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη για την υγεία τους, και ότι διάφοροι μολυσματικοί παράγοντες, από τους οποίους η Tokitae έχει προσβληθεί κατά την διάρκεια της αιχμαλωσίας της, ενδεχεται να διασπαρουν σε ατομα ενός πληθυσμου που αριθμεί μόλις 74 μέλη και θεωρείται ήδη απειλούμενος.
Οποιαδήποτε σχέδια μετακινησης του ζωου θα πρέπει να υπογραφουν από τις ομοσπονδιακές υπηρεσιες. Και ασφαλώς το στρες της μεταφοράς και το νέο περιβάλλον θα μπορούσε να αποδειχθεί επικίνδυνο για μια ταλαιπωρημένη ορκα.
Ο ιδρυτής της ΜΚΟ Orca Network, Howard Garrett, που επί δεκαετίες υπερασπίζεται την απελευθέρωση της Tokitae, δηλώνει ότι η συμφωνία, αν και δίνει τον τόνο για μια ενιαία πρόθεση και δράση, έχει ελλείψεις ως προς τις λεπτομέρειες. Ακόμα κι' έτσι όμως, οι τελευταίες εξελίξεις έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. "Αυτό είναι που θα το κάνει να συμβεί. Αυτό θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις υπηρεσίες και τους σκεπτικιστές και τους αρνητές. Αυτό ήταν ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός", λέει.
Πουθενά στον μικρό μας γαλάζιο πλανητη, σε θάλασσα, στεριά κι' ουρανό, δεν υπάρχει πλάσμα χωρίς κανέναν φυσικό εχθρό - εκτός από την ορκα, που όμως εμεις καταφέραμε να την φέρουμε κι' αυτήν στα έσχατα όρια της ταπείνωσης και του αφανισμου. Μια συμφωνία "αποζημίωσης" υπογράφτηκε χτες, και η επιχείρηση της απελευθερωσης ίσως να έχει αίσιο τέλος, ίσως και οχι. Ο,τι και γίνει όμως, οι τελευταίες αποφάσεις, απόψεις, δηλώσεις και πράξεις αποτελούν μια κάποιου είδους δικαιωση, παρά τις όποιες επιφυλάξεις.
Θύμα ενός πολιτισμού που αναπτύχθηκε θεωρώντας επιτυχία να καθυποτασσει με την βια την Δύναμη και την Ομορφιά, μια ορκα πήρε θέση στην καρδιά μας. Θύμα μια κουλτούρας που θεωρησε "μαγκιά" την γελοιοποίηση του μεγαλύτερου και εντελώς ατρωτου αρπακτικού της Γης, αναδεικνύοντας την αμερικανικού τύπου βιομηχανία διασκεδασης και συμπαρασύροντας τους απανταχού υποτελείς και μιμητες, η κόρη του Ήλιου του Ωκεανού και αγαπημένη των ιθαγενών Lummie, αξιώνεται, έστω και τώρα "στα στερνα της", να γνωρίσει μια στάλα ανθρώπινο ΕΛΕΟΣ. Φαίνεται ότι η Tokitae ήρθε καιρός να "συνταξιοδοτηθεί" αξιοπρεπώς, μετά απο κάμποσες θλιβερές δεκαετίες κατά τις οποίες έδινε παραστάσεις στο Miami Seaquarium με το καλλιτεχνικό ψευδωνυμο "Lolita".
Με πληροφορίες από:
- https://www.dolphinproject.com/blog/will-lolita-finally-retire-in-peace-and-dignity/ (On March 30, 2023, a press conference was held by Miami Seaquarium, along with Florida non-profit Friends of Lolita and philanthropist and owner of the NFL’s Indianapolis Colts Jim Irsay. During the conference, it was confirmed that Miami Seaquarium, managed by The Dolphin Company, entered into a formal and binding agreement with Friends of Lolita to return Lolita to an ocean sanctuary. According to a press release jointly issued by both parties, Lolita’s relocation is hoped to take place within the next 18-24 months... However, this does send a clear message to the captivity industry that it’s time to empty the tanks, including all of the tanks in the 31 captive dolphin facilities owned by The Dolphin Company).
Photo at https://bit.ly/3M6XkiD and at https://www.theguardian.com/environment/2020/sep/26/native-americans-honor-lolita-orca-50-years-after-capture
Παραπομπες:
* http://filikaki-blog.blogspot.com/2021/10/miami-seaquarium.html
**Μια κλεμμένη όρκα, ο ιστός της ζωής και η συλλογική μας θεραπεια - One stolen whale, the web of life, and our collective healing (Οκτώβριος 2021): https://grist.org/fix/opinion/lummi-nation-southern-resident-killer-whale-salish-sea-return/ -- https://sacredsea.org/ -- https://m.facebook.com/OurSacredSea / Sk’aliCh’elh-tenaut to return home after decades of captivity: https://ictnews.org/news/skalichelh-tenaut-to-return-home-after-decades-of-captivity
Περισσότερα:
https://en.wikipedia.org/wiki/Lolita_(orca)
https://www.dolphinproject.com/blog/one-dolphins-story-lolita/
https://www.seaworldofhurt.com/features/lolita/
https://globalnews.ca/news/9589877/lolita-the-orca-return-salish-sea-50-year-captivity/
Το project θα κοστίσει 15 εκατομμύρια δολάρια. https://www.miaminewtimes.com/news/indianapolis-colts-owner-jim-irsay-free-lolita-orca-tokitae-16653874 -- facebook.com/story
Περισσότερα για την ΟΡΚΑ: filikaki -- gatouiti
Περισσότερα για την Lolita (από το Orca Network): Πριν την αρπαγη - Η αρπαγη - Τωρα - Για την επιστροφη - Μια αισιόδοξη άποψη για μια πολύ ξεχωριστή όρκα
Το σχέδιο της επιστροφής: https://sacredsea.org/xwlemi-tokw/
Κοινοποιηθηκε https://m.facebook.com/groups/130238410344277/permalink/6401506999884022/
Καταχωρηθηκε https://gatouiti-blog.blogspot.com/2021/08/blog-post_26.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου