ΟΡΟΛΟΓΙΑ
Οι όρχεις και οι ωοθήκες είναι μικτοί αδένες που ανήκουν στο αναπαραγωγικό και στο ενδοκρινικό σύστημα, και ονομάζονται γονάδες.
Η στείρωση των ζώων συντροφιάς είναι μια χειρουργική επέμβαση που γίνεται για να σταματήσει την αναπαραγωγή και να ελέγξει τον υπερπληθυσμό τους, ή/και να εξαλείψει ανεπιθύμητες συμπεριφορές που σχετίζονται με την γενετήσια ορμή.
Η κλασσική μέθοδος στείρωσης περιλαμβάνει αφαίρεση των όρχεων (ορχεκτομή στα αρσενικά) και αφαίρεση των ωοθηκών (ωοθηκεκτομή στα θηλυκά). Ωοθηκυστερεκτομή είναι η αφαίρεση των ωοθηκών και της μήτρας. Spaying είναι η αφαίρεση των ωοθηκών (ή των ωοθηκών και της μήτρας) σε ένα ΘΗΛΥΚΟ ζώο. Neutering είναι η αφαίρεση τμήματος των γεννητικών οργάνων ενός ζώου, έτσι ώστε αυτό να ΜΗ μπορεί να παράγει απογόνους. Το neutering αναφέρεται συνήθως στο ΑΡΣΕΝΙΚΟ ζώο και σημαίνει την αφαίρεση των όρχεων (castration ή ευνουχισμός). Ο όρος sterilization αναφέρεται γενικά στις στειρώσεις, με την έννοια της αδυναμίας αναπαραγωγής, ενώ ο όρος desexing αναφέρεται στην αφαίρεση των ορμονών που παράγονται από τους όρχεις και τις ωοθήκες (τεστοστερόνη, οιστρογόνα και προγεστερόνη).
Η παρεμπόδιση της αναπαραγωγής θα μπορούσε να γίνει και με εναλλακτικούς τρόπους και εγχειρητικές τεχνικές (βλ. Vet Record at 1, 2, 3, 4) με διατήρηση των ορμονών και χωρίς επιπτώσεις στην υγεία (ιδίως για τις μεγαλόσωμες φυλές σκύλων).
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ Dr. KAREN BECKER
Η Αμερικανίδα κτηνίατρος ζώων συντροφιάς, Karen Becker, ξεκίνησε ως ένθερμη υπέρμαχος της στείρωσης. Όταν άρχισε να εξασκεί το επάγγελμα της, σύστηνε στους κηδεμόνες να στειρώνουν τα σκυλιά τους σε πολύ νεαρή ηλικία. "The younger the better", τους έλεγε. Μερικά χρόνια αργότερα, παρατήρησε ότι πολλοί από τους σκύλους - ασθενείς της εμφάνιζαν ενδοκρινολογικές δυσλειτουργίες. Συζητώντας το πρόβλημα με έναν κτηνίατρο εξειδικευμένο στην ενδοκρινολογία, συνειδητοποίησε ότι η στείρωση των σκύλων σε πολύ νεαρή ηλικία δημιουργούσε σε πολλούς από αυτούς σοβαρά προβλήματα υγείας. Τώρα πιστεύει πως οι χειρουργικές επεμβάσεις θα πρέπει να γίνονται μόνον όταν υπάρχει ιατρική ένδειξη* ή όταν δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ελεγθούν οι λόγοι που τις επιβάλλουν. Πιστεύει επίσης ότι, ακόμα και τα σκυλιά των καταφυγίων, είναι προτιμότερο να στειρώνονται με τρόπο που να μην τους στερεί την ισορροπία των ορμονών τους**.
Η Dr. Becker επισημαίνει ότι, σύμφωνα με την βιβλιογραφία, η αφαίρεση των γεννητικών αδένων μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία του σκύλου. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνεται μείωση του προσδόκιμου ζωής, άτυπη νόσος Cushing, καρδιακοί όγκοι, καρκίνος των οστών, ανωμαλίες στην ανάπτυξη των οστών, ρήξη συνδέσμων, και δυσπλασία της άρθρωσης του ισχίου. Σε ζώα ανέπαφα, δηλαδή μη στειρωμένα, αυτά τα προβλήματα εμφανίζονται σε πολύ μικρότερη συχνότητα ή και καθόλου.
"Οι περισσότεροι Αμερικανοί θεωρούν την στείρωση υπόθεση ρουτίνας και την ζητούν δίχως δεύτερη σκέψη. Και γω, κατά τα πρώτα πέντε χρόνια της εργασίας μου, πίστευα πως αυτό ήταν το σωστό και πως έκανα το καλύτερο για τους πελάτες μου. Όταν άνοιξα το δικό μου νοσοκομείο ζώων, ήμουν απολύτως πεπεισμένη για την αναγκαιότητα της στείρωσης των θηλυκών σκυλιών πριν τον πρώτο τους οίστρο και, αν οι πελάτες δεν ακολουθούσαν την συμβουλή μου, γινόμουν έξω φρενών", λέει ( βίντεο***).
"Τώρα, μετά από κάποιες δυσάρεστες διαπιστώσεις, έχω αλλάξει τακτική. Όποτε όμως ανοίγω συζήτηση σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία, που προκύπτουν από την στείρωση με εκτομή των γεννητικών αδένων, είτε σε αυτήν την ιστοσελίδα, είτε στο Facebook, δέχομαι άφθονη αρνητική ανταπόκριση από ανθρώπους που διακατέχονται από την απόλυτη βεβαιότητα ότι ενθαρρύνω τον υπερπληθυσμό των ζώων συντροφιάς και τις ανεύθυνες υιοθεσίας", συνεχίζει.
Άρχισα να προσφέρω εθελοντική εργασία σε ένα καταφύγιο ζώων από τότε που ήμουν μόλις 13 ετών, και να εργάζομαι εκεί από τα 14. Στα 17 μου, ήμουν ήδη πιστοποιημένη από την κτηνιατρική σχολή για την τεχνική της ευθανασίας. Τα δέκα χρόνια που δούλεψα σε kill shelter, καθώς και η αντιμετώπιση διαφόρων περιπτώσεων και πελατών κατά την επαγγελματική μου ζωή, με δίδαξαν για την εγκατάλειψη, την παραμέληση και την κακοποίηση των ζώων συντροφιάς πολύ περισσότερα από όσα θα ήθελα να ξερω"...
..."Στείρωσα και ευνούχισα χιλιάδες σκυλιά όταν ήταν ακόμα παρά πολύ νεαρά, γιατί πίστευα πως έτσι έπρεπε να κάνω. Πέντε χρόνια αργότερα, άρχισα να βλέπω τα ενδοκρινολογικά προβλήματα που παρουσίαζαν αυτά τα ζώα... Η πρώτη υποψία δημιουργήθηκε στο μυαλό μου όταν άρχισα να αναρωτιέμαι γιατί οι νυφίτσες (ferrets) πεθαίνουν από ενδοκρινολογικές ασθένειες, ιδιως των επινεφριδίων, σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90 τοις εκατό. Οι εκτρεφόμενες νυφίτσες που προορίζονται για πώληση, στειρώνονται σε ηλικία περίπου τριών εβδομάδων. Πιστεύεται ότι αυτή η τόσο πρόωρη στέρηση των ορμονών δημιουργεί ανεπάρκεια, για την αναπληρωση της οποίας επιστρατεύεται ο εναπομείνας ιστός του σώματος που μπορεί να παράγει μικρές ποσότητες ορμονών του φύλου, κι αυτός ο ιστός δεν είναι άλλος από τα επινεφρίδια. Κι έτσι άρχισα ν' αναρωτιέμαι... θα μπορούσε άραγε τι ίδιο να συμβαίνει και στα σκυλιά μου";
"Έως το 2006, ο αριθμός των σκυλιών που είχα διαγνώσει με υποθυρεοειδισμό ήταν υπερβολικός. Η διάγνωση του υποθυρεοειδισμού είναι πάρα πολύ εύκολη, αν συγκριθεί με τις περίπλοκες μετρήσεις που απαιτούνται για να αποδειχθεί ότι ένας σκύλος πάσχει από νόσο των επινεφριδίων. Άρχισα να σκέφτομαι μήπως, σε πολλούς από τους ασθενείς μου, ο υποθυρεοειδισμός ήταν απλώς ένα σύμπτωμα βαθύτερης ορμονικής ανισορροπίας. Κι αυτό γιατί, ακόμα και όταν είχαμε ρυθμίσει τον θυρεοειδή, τα σκυλιά εξακολουθούσαν να μην είναι τελείως καλά".
"Επικοινώνησα με τον Dr. Jack Oliver, που εργαζόταν στο ενδοκρινολογικό εργαστήριο του Tennessee, και του είπα τις σκέψεις μου. Όταν με πληροφόρησε ότι η νόσος των επινεφριδίων υπήρχε πράγματι στους σκύλους των Η.Π.Α, σε τόσο υψηλά ποσοστά που θα μπορούσες να την χαρακτηρίσεις 'επιδημία', και πως σίγουρα είχε σχέση με την στέρηση των ορμονών του φύλου, έμεινα άναυδη"...
"Κατακλύστηκα από τύψεις. Τι έλεγα τόσα χρόνια στους ανθρώπους; Τόσα χρόνια, έλεγα στους πελάτες μου να στειρώνουν τα σκυλιά τους πριν αυτά φτάσουν στην ηλικία των έξι μηνών. Και ήταν σαν να με χτύπησε κεραυνός όταν συνειδητοποιησα ότι, δεν πρότεινα αυτό που θα ήταν καλύτερο για τους ασθενείς μου αλλά αυτό που εγώ θεωρούσα ηθικότερο για τους κηδεμόνες τους. Φέρνοντας στο νου μου όλα τα σκυλιά από τα οποία είχα στερήσει τις ορμόνες του φύλου, και πολλά από αυτά νοσούσαν τώρα από μεταβολικές παθήσεις μη αναστρέψιμες, άρχισα να απολογούμαι στους πελάτες μου. Άρχισα επίσης να απολογούμαι και στους ίδιους τους ασθενείς μου"...
"Με την πεποίθηση ότι το κάθε ζώο συντροφιάς θα έπρεπε να στειρωθεί γιατί ο κάθε άνθρωπος δεν θα μπορούσε να κρατήσει ένα αστείρωτο ζώο με υπευθυνότητα, είχα άθελά μου γίνει αιτία να αρρωστήσουν τόσα σκυλιά. Ήμουν γιατρός και αυτή η διαπίστωση με πόνεσε πολύ. Άρχισα να αλλάζω τις συστάσεις μου προς τους κηδεμόνες"...
"Βεβαίως, στην σύσταση μου εναντίον της στέρησης των ζώων από τις ορμόνες του φύλου υπήρχαν και υπάρχουν εξαιρέσεις. Γενικώς όμως, ως κτηνίατρος της ολιστικής ιατρικής, πιστεύω πως η κάθε χειρουργική επέμβαση θα πρέπει να γίνεται μόνο όταν είναι αναγκαία".
"Τώρα, αν εσύ είσαι ένας ανεύθυνος ιδιοκτήτης που επιτρέπει στον αστείρωτο σκύλο του να κυκλοφορεί χωρίς άμεση επιτήρηση, αυτό το βίντεο δεν είναι για σένα. Στείρωσε το ζώο σου, σε παρακαλώ, πριν το αφήσεις να ξαναβγεί, γιατί αλλιώς θα συμβάλλεις στο πρόβλημα του υπερπληθυσμού. Και ξανασκεψου κατά πόσον είσαι διατεθειμένος να το φροντίσεις όπως πρέπει, ή αλλιώς πάρτο απόφαση ότι δεν πρέπει να έχεις ζώα" .
"Αν εγώ ήμουν τώρα κτηνίατρος καταφυγίων, θα ζητούσα να γίνονται στειρώσεις με τεχνικές που να διατηρούν την φυσιολογική ενδοκρινική λειτουργία... Έχω κάνει πολλά λάθη και οφείλω μια συγγνώμη στους ιδιοκτήτες και στους σκύλους από τους οποίους στέρησα τις ορμόνες του φύλου όταν ήταν ακόμα κουτάβια, πριν να καταλάβω πως αυτό δεν ήταν σωστό. Οι κτηνίατροι των καταφυγίων δεν έχουν την πολυτέλεια να δημιουργήσουν σχέσεις με τις οικογένειες που υιοθετούν, γι' αυτό και όλα τα ζώα που βρίσκονται στην φροντίδα τους θα πρέπει να στειρώνονται πριν υιοθετηθούν. Συμφωνώ απολύτως με αυτό, εκείνο όμως με το οποίο δεν συμφωνώ είναι το είδος της στείρωσης που εφαρμοζεται. Είμαι πάντα αφοσιωμένη στην πρόληψη και την θεραπεία των νοσημάτων στα ζώα συντροφιάς, δεν υποστηρίζω όμως την υιοθεσία αστείρωτων ζώων από ανεύθυνους ιδιοκτήτες".
"Καθώς όμως είμαι προσανατολισμένη προς την ολιστική ιατρική, αντιμετωπίζω τον κάθε ζωντανό οργανισμό ως ολότητα και όχι ως συλλογή μεμονωμένων οργάνων. Και πιστεύω ότι η αφαίρεση ενός οργάνου έχει συνέπειες για την υγεία. Είναι αναπόφευκτο, είναι απλώς κοινή λογικη. Και υπάρχει πλήθος αποδεικτικού υλικού που τεκμηριώνει ότι η αφαίρεση των ορμονών του φύλου μπορεί να προκαλέσει στους σκύλους προβλήματα υγείας και συμπεριφοράς, ιδίως όταν γίνεται σε πολύ νεαρή ηλικία".
"Πριν αναφερθώ σε μερικά από τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το desexing των σκύλων, θα πρέπει πρώτα να επισημάνω ότι υπάρχουν δύο παθολογικές καταστάσεις που με το desexing μπορούν πράγματι να αποφευχθούν: η καλοήθης υπερτροφία του προστάτη (BPH) και η πυομήτρα. Πλήθος πληροφοριών όμως υποστηρίζει ότι η διατήρηση των φυσιολογικών ορμονών ορμονών του φύλου είναι ευεργετική για τα ζώα συντροφιάς, ιδίως κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους ενώ, κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής ενός σκύλου, ο κίνδυνος της πυομήτρας και της υπερτροφίας του προστάτη είναι σχεδόν ανύπαρκτος".
"Πρόσφατες έρευνες καταρρίπτουν επίσης μερικούς μύθους σχετικά με τα υποτιθέμενα οφέλη των πρώιμων στειρώσεων. Μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο, υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει αρκετή επιστημονική απόδειξη πως η πρώιμη στείρωση των θηλυκών σκυλιών μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, κάτι που επί δεκαετίες νομίζαμε ότι ισχύει. Παρομοίως, επικρατεί η άποψη ότι η στείρωση ενός αρσενικού σκύλου αποτρέπει τον καρκίνο του προστάτη, μια μελέτη όμως από το Michigan State University's College of Veterinary Medicine το ανατρέπει κι αυτό".
"Μια μελέτη του Gerald P. Murphy Cancer (από το 2009) καταδεικνύει την σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στην ηλικία κατά την οποία στειρώνονται τα θηλυκά Rottweilers και την διάρκεια της ζωής τους. Οι ερευνητές συνέκριναν Rottweilers που έζησαν 13 ή και περισσότερα χρόνια με άλλα που έζησαν περίπου 9, και βρήκαν ότι, ενώ τα θηλυκά ζουν γενικώς περισσότερο από τα αρσενικά, η αφαίρεση των ωοθηκών σε ηλικία μικρότερη εκείνης των πέντε ετών εξισώνει την διαφορά. Θηλυκά που κράτησαν τις ωοθήκες τους μέχρι την ηλικία των 6 ετών είχαν δύο φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να φτάσουν στο αναμενόμενο προσδόκιμο ζωής, σε σύγκριση με εκείνα που στειρώθηκαν σε μικρότερη ηλικία".
"Η νόσος Cushing, στην τυπική της μορφή, σημαίνει ότι η μεσαία στοιβάδα των επινεφριδίων υπερεκκρίνει μεγάλες ποσότητες κορτιζόλης. Στην άτυπη μορφή της νόσου, εμπλέκονται οι εξωτερικές και οι εσωτερικές στοιβάδες του οργάνου αυτού, και σε αυτήν την περίπτωση συνυπάρχει υπερπαραγωγή και άλλων ορμονών, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη. Κατά την στείρωση, η αφαίρεση των γεννητικών αδένων έχει ως αποτέλεσμα την στέρηση του σώματος από τις ορμόνες του φύλου, και η στέρηση αυτή κινητοποιεί τα επινεφρίδια να αναλάβουν την αναπλήρωση του ελλειμματος, εκκρίνοντας τις ορμόνες που λείπουν. Όμως, με τον καιρό, αυτή η πρόσθετη λειτουργία τα επιβαρύνει και έτσι η λειτουργία τους απορρυθμίζεται. Στην βάση της αιτιολογίας της νόσου Cushing βρίσκεται συνήθως μια γενικότερη ορμονική αποδιοργάνωση", επισημαίνει η Dr. Becker.
"Ανατρέχοντας στο Veterinary Medical Database", λέει επίσης, "μπορούμε να δούμε ότι, κατά το χρονικό διάστημα 1982 - 1985, τα στειρωμενα θηλυκά σκυλια με όγκους στην καρδιά ήταν τέσσερεις και πλέον φορές περισσότερα από τα ανέπαφα, και ότι τα στειρωμενα θηλυκά σκυλιά είχαν πέντε και πλέον φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν αιμαγγειοσαρκωμα (που είναι ο συνηθέστερος τύπος καρδιακού όγκου), σε σύγκριση τα αστειρωτα. Τα στειρωμενα αρσενικά διατρέχουν επίσης ελαφρώς μεγαλύτερο κίνδυνο".
"Υπάρχουν διάφορες μελέτες που δείχνουν πως Rottweilers (τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά), που στειρώθηκαν σε ηλικία μικρότερη του ενός έτους, αντιμετώπιζαν κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο των οστών, σε κάποια στιγμή της ζωής τους, σημαντικά μεγαλύτερο από τα αστείρωτα. Το ίδιο ισχύει για καθαρόαιμα και άλλων μεγαλόσωμων φυλών".
"Μελέτες από το 1990, δείχνουν ότι σκυλιά που στειρώθηκαν σε ηλικία κάτω του ενός έτους έγιναν σημαντικά ψηλότερα, σε σύγκριση με τα αστείρωτα και εκείνα που στειρώθηκαν μετά την εφηβεία. Όσο νωρίτερα στειρνώνεται ένα σκυλί, τόσο ψηλότερο γίνεται, και έρευνα του 2000 εξηγεί γιατί: φαίνεται ότι η αφαίρεση των οργάνων που παράγουν οιστρογόνα, σε ανώριμα σκυλιά, τόσο θηλυκά όσο και αρσενικά, επιδρά στις αυξητικές πλάκες των οστών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παράταση της ανάπτυξης, μετά το πέρας της οποίας τα οστά των στειρωμενων ζώων εμφανίζουν αφύσικο μέγεθος και δομή, και οδηγεί σε ακανόνιστες αναλογίες του σώματος, και σε πιθανά προβλήματα των χόνδρων και των αρθρώσεων".
"Αν και η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συμβαίνει συχνότερα σε σκυλιά μεγαλόσωμων φυλών, η συχνότητα της κάκωσης αυτής φαίνεται επίσης αυξημένη και στα στειρωμενα όλων των φυλών και μεγεθών. Σε σκυλιά και των δύο φύλων που στειρώθηκαν σε πολύ νεαρή ηλικία, παρουσιάζεται επίσης δυσπλασία του ισχίου σε αυξημένη συχνότητα".
"Μελέτη από το University of California Davis που αναφέρεται σε μερικές εκατοντάδες Golden Retrievers, αποκαλύπτει ότι τα στειρωμένα άτομα και των δύο φύλων αυτής της φυλής παρουσιάζουν αυξημένη ευπάθεια σε μια σειρά παθολογικές καταστάσεις, όπως δυσπλασία του ισχίου, ρήξη πρόσθιου χιαστού, υποθυρεοειδισμό, λεμφοσάρκωμα, αιμαγγειοσάρκωμα, και μαστοκύττωμα".
Τέλος, αναφέρονται και άλλες, λιγότερο σοβαρές ανεπιθύμητες καταστάσεις που συνδέονται με την στείρωση, όπως η ακράτεια ούρων, κυρίως στα θηλυκά, κάτι που δυστυχώς αποτελεί συχνά λόγο εγκατάλειψης. Μελέτη σε σκυλιά καταφυγίου από το College of Veterinary Medicine at Texas A&M University έδειξε μεγαλύτερη ευπάθεια στις λοιμώξεις σε σκυλιά που στειρώθηκαν σε ηλικία μικρότερη των 6 μηνών. Το AKC's Canine Health Foundation υποστηρίζει ότι οι ανεπιθύμητες παρενέργειες των εμβολιασμών ειναι συχνότερες στα στειρωμένα σκυλιά. Μελέτες αναφέρουν επίσης ότι σκυλιά που στειρώθηκαν σε πολύ νεαρή ηλικία εμφανιζουν συχνότερα προβλήματα συμπεριφοράς, όπως φοβίες, επιθετικότητα και ανεπιθύμητες σεξουαλικές εκδηλώσεις.
ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ Pr. MICHELLE ANNE KUTZLER
"Spaying and neutering dogs is commonly used to prevent the birth of unwanted animals. However, spaying and neutering is associated with an increased risk of several long-term health problems including obesity, urinary incontinence, bladder stones, hypothyroidism, diabetes mellitus, hip dysplasia, cruciate ligament rupture, behavioral changes (including owner-directed aggression and fear), cognition problems, as well as several forms of cancer (including leukemia, prostate cancer, bone cancer, skin cancer, splenic cancer, and bladder cancer). / Η στείρωση των σκυλιών χρησιμοποιειται συχνά για την αντιμετώπιση ανεπιθύμητων γεννήσεων. Αυτή η επέμβαση όμως συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο διαφόρων μακροπρόθεσμων προβλημάτων υγείας, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η παχυσαρκία, η ακράτεια ούρων, οι ουρολιθιάσεις, ο υποθυρεοειδισμός, ο σακχαρώδης διαβήτης, η δυσπλασία του ισχίου, η ρήξη του πρόσθιου χιαστού, ορισμένες αλλαγές στην συμπεριφορά (όπως η επιθετικότητα προς τον ιδιοκτήτη και οι φοβίες), η άνοια, καθώς επίσης και ορισμένες μορφές καρκίνου (όπως η λευχαιμία, ο καρκίνος του προστάτη, ο καρκίνος των οστών, ο καρκίνος του δέρματος, του σπλήνα και της ουροδόχου κύστης), γράφει η κτηνίατρος και καθηγήτρια ενδοκρινολογίας του Oregon State University, Michelle Anne Kutzler (2020).
Η Professor Kutzler εξηγεί μάλιστα και τον μηχανισμό αυτής της παθογένειας, ως εξής: "Spaying and neutering dogs is commonly used to prevent the birth of unwanted animals and eliminate the risk of reproductive diseases. However, removal of the gonads prevents the feedback of estrogen and testosterone on the pituitary and hypothalamus. As a result, luteinizing hormone (LH) is continuously elevated at supraphysiologic concentrations. Although the main role of LH is for reproductive function (e.g., ovulation), there are LH receptors present in several normal tissues including the thyroid and adrenal glands, gastrointestinal tract, cranial cruciate ligament and round ligament, and lymphocytes. In addition, there are LH receptors present in several neoplastic tissues (e.g., lymphoma, hemangiosarcoma, mastocytoma, transitional cell carcinoma, and osteosarcoma). The role of LH receptors in non-reproductive normal and neoplastic tissues is not known but may stimulate nitric oxide release and induce cell division. The precise etiology of the increased incidence of several non-reproductive long-term health complications following spaying and neutering is not known but may be related to LH receptor activation in these non-reproductive target tissues. How these effects may be mediated is described in this review". / Η στείρωση εφαρμόζεται επίσης και για την πρόληψη των νοσημάτων που συνδέονται με την αναπαραγωγή. Όμως, η αφαίρεση των γονάδων αναστέλλει τον μηχανισμό επανατροφοδότησης μεταξύ υπόφυσης και υποθαλάμου (feedback), και αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι η υπόφυση εξακολουθεί να εκκρίνει ωχρινοτρόπο ορμόνη (luteinizing hormone LH), έτσι που η συγκέντρωση της στο αίμα φτάνει σε αφύσικα υψηλά επίπεδα. Και ενώ ο κύριος ρόλος της ωχρινοτρόπου ορμόνης έχει να κάνει με την αναπαραγωγή (πχ ωοθηλακιορρηξία), LH υποδοχείς υπάρχουν και σε άλλους ιστούς τους σώματος, όπως ο θυρεοειδής, τα επινεφρίδια, ο γαστρεντερικός σωλήνας, διάφοροι σύνδεσμοι και τα λεμφοκύτταρα. LH υποδοχείς υπάρχουν επίσης και σε ορισμένους νεοπλαστικους ιστούς (πχ στο λέμφωμα, το αιμαγγειοσάρκωμα, το μαστοκύττωμα, το καρκίνωμα του μεταβατικού επιθηλίου, και το οστεοσάρκωμα...
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΓΑΤΕΣ
Όλα όσα προαναφέρθηκαν αφορούν στα σκυλιά. Με τις γάτες, ευτυχώς φαίνεται ότι τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα και, προς το παρόν, όλα δείχνουν ότι, για αυτό το είδος, δεν υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις της στείρωσης, ανάλογες με εκείνες που εμφανίζονται στα σκυλιά. Έτσι, η στείρωση της γάτας με τον κλασσικό τρόπο φαίνεται ότι είναι μονόδρομος, πόσω μάλλον που ο οιστρικός κύκλος της γάτας εμφανίζει ιδιαιτερότητες που δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια επιλογής. Η απόφαση όμως να στειρώσει κάποιος τον σκύλο του, σε ποια ηλικία, και με ποια τεχνική, εξαρτάται από το φύλο, την φυλή και την ιδιογκρασία του ζώου. Εξαρτάται επίσης από τον τρόπο ζωής, τον διαθέσιμο χρόνο και, βεβαίως, την υπευθυνότητα του ιδιοκτήτη.****
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ Dr. KAREN BECKER
"Ασφαλώς, για να κρατήσει κάποιος έναν σκύλο αστείρωτο, είτε θηλυκό είτε αρσενικό, χρειάζεται περισσότερο χρόνο, κόπο, επαγρύπνηση και ταλαιπωρία, προκειμένου να αποφύγει τις ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες", λέει η Dr. Becker.
"Οι περισσότεροι κτηνίατροι στις ΗΠΑ και τον Καναδά έχουν διδαχθεί μόνο την κλασσική μέθοδο στείρωσης που συνίσταται στην αφαίρεση των όρχεων ή των ωοθηκών, και όχι σε εναλλακτικές χειρουργικές τεχνικές, όπως η απολίνωση των σαλπίγγων, η υστερεκτομή και η βασεκτομή. Αυτές οι τεχνικές είναι ασφαλείς, εύκολες, γρήγορες, αποτελεσματικές, και θα μπορούσε να κοστίζουν λιγότερο. Προς το παρόν, οι κτηνιατρικές σχολές δεν ασχολούνται με αυτές τις τεχνικές και δεν βρίσκουν τον λόγο να τις διδάξουν, όμως αυτό θα μπορούσε να αλλάξει, αν το ζητούσαν οι κηδεμόνες των ζώων".
"Όπως λέει και ο συγγραφέας Ted Kerasote, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν αστείρωτα σκυλιά που κυκλοφορούν χωρίς λουρί και υπακούουν στο κάλεσμα του κηδεμόνα τους. Όταν τα θηλυκά βρίσκονται σε οίστρο, οι κηδεμόνες τους τα απομονώνουν μέχρι να τους περάσει, τα βγάζουν βόλτα με λουρί, και τα κρατούν στο σπίτι μακρυά από αρσενικά. Ο Ted διηγείται την ιστορία ενός Βρετανού κτηνιάτρου, από τον οποίο είχε πάρει συνέντευξη και του είπε πως οι περισσότεροι κηδεμόνες που μένουν στ ο Λονδίνο και θέλουν να στειρώσουν τα σκυλιά τους, έχουν έρθει από τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Ο κτηνίατρος αυτός δεν προχωρεί στην επέμβαση, αν δεν συζητήσει πρώτα με τον κάθε κηδεμόνα τους λόγους που την καθιστούν αναπόφευκτη. Αν, για παράδειγμα, ένας σκύλος βγαίνει μόνο με λουρί και κάτω από την επίβλεψη του φροντιστή του, πώς θα βρει την ευκαιρία να ζευγαρώσει"; ****
"Για τους περισσότερους Αμερικανούς είναι αδιανόητο να κρατήσουν τον σκύλο τους ανέπαφο χωρίς να προκύψει από αυτόν ένα πλήθος από ανεπιθύμητα κουτάβια. Αυτό συμβαίνει γιατί έτσι έχουν μάθει να σκέφτονται, και νομίζουν πως για έναν κηδεμόνα σκύλου, υπευθυνότητα σημαίνει στείρωση. Το ίδιο πράγμα είχα μάθει να πιστεύω και γω, και νόμιζα πως το να διατηρεί κάποιος τον σκύλο του ανέπαφο είναι ανευθυνότητα, ακόμη κι αν είναι σχολαστικά προσεκτικός και δεν επιτρέπει στον σκύλο να ζευγαρώσει. Αυτή η νοοτροπία οφείλεται στις πολλές γενεές ανεύθυνων ιδιοκτητών και τα εκατομμύρια ανεπιθύμητα ζώα συντροφιάς που θανατώνονται κάθε χρόνο στα καταφύγια της χώρας μας. Είναι φαύλος κύκλος και είναι θλιβερό να το παρακολουθείς όλο αυτό. Ασφαλώς, οι ανεύθυνοι άνθρωποι πρέπει να έχουν μόνο στειρωμενα ζώα, και κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει σ' αυτό. Το να στειρώνεις όμως τα ζώα των υπεύθυνων ανθρώπων, δεν είναι κάτι που μπορεί να κάνει τους ανεύθυνους να γίνουν περισσότερο υπεύθυνοι. Οι ανεύθυνες υιοθεσίες, ΑΥΤΗ είναι η ρίζα του κακού, και αυτές ευθύνονται για τον υπερπληθυσμό των ζώων συντροφιάς, το πρόβλημα που μαστίζει την χώρα μας, ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί μόνο με τις στειρώσεις".
"Οι στειρώσεις δεν παρεμποδίζουν μόνο την αναπαραγωγή. Είναι μια χειρουργική επέμβαση με την οποία αφαιρούμε από το ζώο κάποιους ιστούς που είναι πολύτιμοι για την υγεία του. Οι όρχεις και οι ωοθήκες είναι αδένες που εκκρίνουν τις ορμόνες του φύλου. Αυτά τα όργανα όμως δεν εξυπηρετούν μόνο τον σκοπό της αναπαραγωγής ενός οργανισμού, αλλά παίζουν ρόλο στην γενικότερη υγεία και ισορροπία του. Όταν εμείς σπεύδουμε να στειρώσουμε, αδιακρίτως, οποιοδήποτε ζώο πέσει στα χέρια μας, δημιουργούμε προβλήματα υγείας, μερικές φορές μάλιστα απειλητικά για την ζωή, προβλήματα που είναι πολύ λιγότερο συχνά ή και δεν υπάρχουν καθόλου σε ζώα που παρέμειναν αστείρωτα".
"Είναι αλήθεια ότι ένα αστείρωτο σκυλί, είτε αρσενικό είτε θηλυκό, δεν ταιριάζει στον καθέναν, γιατί δεν είναι όλοι κατάλληλοι ή διατεθειμένοι να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες του. Η στείρωση είναι κάτι που διευκολύνει τους ιδιοκτήτες, κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που έγινε τόσο δημοφιλής. Αυτή η επέμβαση δεν αφαιρεί μόνο από το ζώο μόνο την ικανότητα αναπαραγωγής. Αφαιρεί και από τους ανθρώπους την ταλαιπωρία που δημιουργείται από τους οιστρικούς κύκλους των θηλυκών σκυλιών".
"Τα θηλυκά σκυλιά δεν έχουν κάθε μήνα περίοδο όπως οι γυναίκες. Έχουν έναν, ή συνήθως δύο οιστρικούς κύκλους τον χρόνο. Μπορείς να καταλάβεις ότι ο κύκλος αρχίζει, όταν δεις πως αρχίζει να πρήζεται το αιδοίο. Τα θηλυκά σκυλιά έχουν περίοδο όπως οι γυναίκες, με την διαφορά ότι, ενώ για τις γυναίκες εκείνες οι μέρες δεν είναι γόνιμες, στα σκυλιά ισχύει το αντίθετο. Τα θηλυκά σκυλιά μπορούν να συλλάβουν μόνο κατά την διάρκεια των οιστρικών κύκλων τους, και επί τρεις έως τέσσερεις ημέρες μετά την ωοθηλακιορρηξία. Οι ιδιοκτήτες πρέπει να αναγνωρίζουν τα σημάδια του οίστρου στα αστειρωτα θηλυκά σκυλιά τους, για να τα κρατήσουν μακρυά από τα αρσενικά κατά τις επικίνδυνες μερες. Κατά τις γόνιμες μέρες, κάποια θηλυκά ζώα δείχνουν με την συμπεριφορά τους ότι είναι πρόθυμα να δεχθούν το αρσενικό, ενώ άλλα δεν το δείχνουν καθόλου. Μερικά ανασηκώνουν την ουρά και την γυρίζουν στο πλάι".
"Μην υποτιμήσετε ποτέ την αποφασιστικότητα ενός αρσενικού σκύλου που θέλει να ζευγαρώσει. Να είστε σίγουροι πως, αν έχετε θηλυκό σε οίστρο, τα αρσενικά θα το καταλάβουν και μπορεί να έρθουν από πάρα πολύ μακρυά, γιατί ένα θηλυκό σε οίστρο εκκρίνει πολύ ελκυστικές φερομόνες (pheromones). Αν έχετε θηλυκιά σε οίστρο, μη διανοηθείτε να την αφήσετε έξω μόνη της ούτε λεπτό, ακόμη κι αν στη αυλή σας έχετε φράκτη.
"Ο οιστρικός κύκλος ενός θηλυκού σκυλιού διαρκεί περίπου τρεις εβδομάδες, κατά τις οποίες το αίμα της περιόδου είναι απρόβλεπτο. Η ποσότητα δεν είναι σταθερή, ούτε κατά την διάρκεια της ημέρας, ούτε από την μια μέρα στην άλλη. Πολλοί ιδιοκτήτες φορούν στα σκυλιά τους ειδικές σερβιέτες και πάνες για να κρατήσουν το σπίτι καθαρό. Στο δικό μου σπίτι, χρησιμοποιούμε ένα παιδικό πάρκο όπου περιορίζουμε τον σκύλο και καθαρίζουμε μια δυο φορές την ημέρα. Συνήθως τα θηλυκά σκυλιά καθαρίζονται μόνα τους, κι έτσι το πρόβλημα δεν είναι μεγάλο".
Στα αστείρωτα αρσενικά σκυλιά, οι πιο συχνές ανεπιθύμητες συμπεριφορές είναι το "μαρκάρισμα" και το humping ('καβάλημα'). Σε πολλές περιπτώσεις, η στείρωση μπορεί να λύσει το πρόβλημα, αν και όχι πάντοτε. Ως εναλλακτική αντιμετώπιση προτείνεται η εκπαίδευση με θετική ενίσχυση (positive reinforcement).
"Κανένας υπεύθυνος ιδιοκτήτης δεν θα έπρεπε να συνοδεύει αστείρωτο αρσενικό σκυλί χωρίς λουρί, εκτός αν είναι απολύτως σίγουρος ότι μπορεί να ελέγξει την συμπεριφορά του προς τα άλλα ζώα και προς τους ανθρώπους. Ιδίως μάλιστα αν πρόκειται για ζώο μεγαλόσωμο, η εκπαίδευση στην βασική υπακοή είναι απολύτως απαραίτητη, γιατί αλλιώς δεν θα μπορεί να τον ελέγξει ούτε με το λουρί. Αν ο σκύλος έχει έντονα κυριαρχικό χαρακτήρα, η στείρωση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αρκετών προβλημάτων συμπεριφορας που ίσως εκδηλωθούν μακροπρόθεσμα".
"Στην περίπτωση της στείρωσης ενός επιθετικού ζώου, θα πρέπει να αξιολογηθούν οι κίνδυνοι και τα οφέλη. Ακόμα κι αν είναι καλύτερα για έναν σκύλο με κυριαρχική ιδιοσυγκρασία να μείνει αστείρωτος, το όφελος που θα προκύψει για την υγεία του δεν μπορεί να αντισταθμίσει τον κίνδυνο να αλλάξει σπίτι, να εγκαταλειφθεί, να κακοποιηθεί ή να κάνει ζημιά σε άλλο ζώο ή και σε άνθρωπο. Προκειμένου για σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς, η στείρωση είναι μια λογική επιλογή. Γιατί καλύτερα να έχεις μια ενδοκρινολογική ασθένεια μένοντας σε ένα σπίτι που σε αγαπούν και σε φροντίζουν, παρά να παραμείνεις υγιής καταλήγοντας σε ένα kill shelter εξ αιτίας ενός προβλήματος συμπεριφοράς".
Επιλεκτικές αναφορές
- Παρουσίαση θέματος της Αμερικανίδας κτηνιάτρου Karen Becker, με τίτλο "Why I've Had a Change of Heart About Neutering Pets": https://www.barkandwhiskers.com/2013-09-30-nl-neutering-health-risks/ -- video: The Truth About spaying and Neutering at https://youtu.be/enPCZA1WFKY?si=Li7H--Ur32X0iH8w [Το θεμα αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα Bark & Whiskers, στις 7/08/23, αποτελεί αναδημοσίευση παλαιότερου (από τις 30/09/13), και αναφέρεται κυρίως στους σκύλους.]
- Possible Relationship between Long-Term Adverse Health Effects of Gonad-Removing Surgical Sterilization and Luteinizing Hormone in Dogs (επιστημονική δημοσίευση της Michelle Anne Kutzler): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32244716/ -- https://www.mdpi.com/2076-2615/10/4/599 [ εναλλακτικός τρόπος στείρωσης χωρίς στέρηση των ορμονών, εδώ: Gonad-Sparing Surgical Sterilization in Dogs]
- Equipping future veterinarians with updated and diversified sterilization techniques: https://www.change.org/p/equipping-future-veterinarians-with-updated-and-diversified-sterilization-techniques
- Charities consider their castration policies: While population control remains a key priority for the UK's leading dog welfare charities, it must increasingly be balanced with concerns about the possible health impact of castration: Αν και ο έλεγχος του υπερπληθυσμού των ζώων συντροφιάς εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα για τις μεγάλες φιλοζωικές οργανώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου, οι ανησυχίες για τις πιθανές επιπτώσεις της στείρωσης στην υγεία των ζώων θα πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψιν ολοένα και περισσότερο. /άρθρο στο περιοδικό Vet Record της Βρετανικής Ένωσης Κτηνιάτρων, τον Νοέμβριο 2023: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37921348/ -- https://bvajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/vetr.3611
- Εναλλακτικές λύσεις: https://www.barkandwhiskers.com/spay-neuter-alternatives/
Infographic at https://www.parsemus.org/pethealth/how-spaying-and-neutering-affect-health/, και το ίδιο στα ελληνικά, εδώ και εδώ.
Δεν νοείται σοβαρός φιλόζωος ή/και κτηνίατρος που να μην αναγνωρίζει την αναπόφευκτη αναγκαιότητα της στειρωσης. ΟΜΩΣ ο κάθε φιλόζωος δικαιούται (και οφείλει) να είναι ενημερωμένος, και ο κάθε κτηνίατρος δικαιούται (και οφείλει) να πράττει κατά περίπτωση και κατά συνείδηση. Σύμφωνα με τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα, οι ορμόνες που παράγονται από τους όρχεις και τις ωοθήκες δεν έχουν να κάνουν μόνο με την αναπαραγωγή, αλλά παίζουν σημαντικό ρόλο στην ισορροπία ολόκληρου του οργανισμού. Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της στείρωσης στην υγεία των σκυλιών εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως η φυλή, η ηλικία και άλλοι. Πολλές συγκεντρωτικές πληροφορίες εδώ: https://www.parsemus.org/pethealth/how-spaying-and-neutering-affect-health/
Το Parsemus Foundation [Fb] είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με έδρα το San Francisco, που ασχολείται με καινοτόμα προγράμματα υγείας ανθρώπων και ζώων, όπως οι εναλλακτικές τεχνικές στείρωσης που δεν στερούν από τα σκυλιά τις ορμόνες του φύλου.
Απόδοση στα ελληνικά by Gatouiti
Περισσότερα για την υποχρεωτικότητα και τον νόμο 4830/21 στην Ελλάδα, εδώ: https://gatouiti-blog.blogspot.com/2021/05/blog-post_27.html και επίσης εδώ και εδώ (ετικέτες)
Παραπομπές:
*[πχ κυριαρχική επιθετικότητα στα αρσενικά, ψευδοκύηση στα θηλυκά, και πολλές άλλες]
**Σε αυτό το σημείο διαφωνώ, όχι για ιατρικούς λόγους αλλά γιατί έχω στο μυαλό μου τα ελληνικά δεδομένα, όπου η συνύπαρξη ενός μεγάλου αριθμού ενηλίκων σκύλων (είτε αυτοί είναι έγκλειστοι στα καταφύγια, είτε ελεύθεροι στους δρόμους ως προστατευόμενα "ημιαδέσποτα"), εφόσον διατηρούν την γενετήσια ορμή τους, είναι προβληματική. Στις ΗΠΑ, τα καταφύγια ζώων συντροφιάς (shelters) είναι δύο ειδών: Στα No-kill shelters, τα περισσότερα ζώα διατηρούνται μέχρι να υιοθετηθούν. Στα kill shelters, τα ζώα που πλεονάζουν, είτε λόγω έλλειψης χώρου και προσωπικού, είτε γιατί δεν υιοθετήθηκαν μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα, ακόμη και αν είναι απολύτως υγιή, θανατώνονται. Σύμφωνα με το SHELTER SNIMALS COUNT και την ASPCA, στα καταφύγια των ΗΠΑ θανατώνονται, κάθε χρόνο, γύρω στις 920.000 ζώα συντροφιάς. Σύμφωνα με την PETA, κάθε χρόνο μπαίνουν σε καταφύγια 6 έως 8 εκατομμύρια ζώα συντροφιάς, τα μισά από τα οποία οδηγούνται στην ευθανασία. Στην Ελλάδα, η θανάτωση υγιών ή ιάσιμων ζώων είναι επισήμως παράνομη, και η έννοια του "kill shelter" επισήμως ανύπαρκτη. Στον αντίποδα, τόσο ο συνωστισμός μεγάλου αριθμού αδέσποτων σκυλιών σε κυνοκομεία, χωρίς προοπτική υιοθεσίας, όσο και επιστροφή στο δρόμο (""επανένταξη"") δεν είναι λύση.
**https://youtu.be/enPCZA1WFKY?si=2OtsDXjZ7RD2To7q
***Μετά από όλα αυτά, θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο ότι, όπως στην επιλογή της οποιασδήποτε φαρμακευτικής αγωγής, έτσι και στην διενέργεια της οποιασδήποτε χειρουργικής και άλλης επεμβατικής πράξης, ο μόνος αρμόδιος για την στάθμιση του "ωφελέειν ή μη βλάπτειν", κατά περίπτωση, είναι ο κτηνίατρος. Οι φιλοζωικές οργανώσεις, όσο πολύτιμη κι' αν είναι η συμβολή τους στην διαχείριση των αδέσποτων και στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, δεν μπορούν να έχουν συμβουλευτικό ρόλο σε θέματα σχετικά με την υγεία των ζώων συντροφιάς, απαιτώντας με τόση αδιαλλαξία υποχρεωτική στείρωση όλων των σκυλιών χωρίς εξαιρέσεις.
****Σύμφωνα με αυτόν τον κτηνίατρο, πολλοί Βρετανοί δεν ζητούν πλέον τόσο συχνά να στειρώσουν τα σκυλιά τους και, βεβαίως, στο Ηνωμένο Βασίλειο η στείρωση ΔΕΝ είναι υποχρεωτική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου