Όταν ο "Άλλος" είναι Ζώο

Κείμενο βασισμένο στην τοποθέτηση της Έφης Αχτσιόγλου κατά την παρουσίαση του βιβλίου του Πέτρου Κατσάκου "Ιστορίες χωρίς φωνή" (εκδόσεις Οκτάνα), στο Vegan Life Festival

Το βιβλίο του Πέτρου Κατσάκου* "Ιστορίες χωρίς φωνή"** είναι ένα σύνολο από ρεπορτάζ που δημοσιεύθηκαν περιοδικά στην εφημερίδα ΑΥΓΗ. Θα μπορούσε κανείς να διαβάσει αυτές τις ιστορίες ως ιστορίες για τα ζώα. Είναι όμως και ιστορίες για τους ανθρώπους. Είναι ένας καθρέφτης της πιο σκοτεινής, βίαιης, αδιάφορης και ανήθικης πλευράς μας. Είναι ιστορίες σε καιρό ειρήνης αλλά και ιστορίες σε καιρό πολέμου, γιατί οι πόλεμοι δεν γράφονται μόνο με το αίμα των ανθρώπων αλλά και με τις σκιές των ζώων, που έζησαν και πέθαναν μέσα σε μια δίνη την οποία ποτέ δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν.

Είναι ιστορίες ανθρώπινης απληστίας, όπως αυτή στον Καναδά, εκεί όπου οι κυνηγοί, οπλισμένοι με ρόπαλα που φέρουν καρφιά ή μεταλλικά άγκιστρα, καταφέρουν κατακέφαλα χτυπήματα στα μωρά της φώκιας, έτσι ώστε να διατηρηθεί ανέπαφη η πολύτιμη γούνα τους. Τα ημιθανή σώματα σύρονται πάνω στους πάγους, αφήνοντας πίσω τους αιμάτινα μονοπάτια, και ύστερα οι άνθρωποι τα γδέρνουν για να πλουτίσουν, πουλώντας μιαν αυταπάτη πολυτέλειας.

Είναι ιστορίες ανθρώπινης ματαιοδοξίας, όπως εκείνη όπου μικροί χιμπατζήδες βασανίζονται ως σύμβολα χλιδής. Είναι η ιστορία για το φουαγκρά, καθώς επίσης και η ιστορία για το χαβιάρι και το μαρτύριο ενός θηλυκού ψαριού, το οποίο εγκυμονεί και από το οποία ληστεύουμε τα αυγά προς τέρψη του ανθρώπινου ουρανίσκου. Η υφαρπαγή γίνεται με ένα μαχαίρι που ανοίγει την κοιλιά της μητέρας, αφαιρεί τον λιγοστό της θησαυρό και την αφήνει να αναρρώσει μέχρι να επαναληφθεί το ίδιο, ξανά και ξανά, μέχρι τον θάνατο, προκειμένου να υπάρχει ένα εξεζητημένο σύμβολο πολυτελούς ζωής στο τραπέζι.

Οι "Ιστορίες χωρίς φωνή" είναι ιστορίες αφύπνισης, όπως αυτή για την καμηλοπάρδαλη που κινδυνεύει να χαθεί, ή για την κακοποίηση των αλόγων, που και σε πολλές Ελληνικές πόλεις σέρνουν τις άμαξες κάτω από 40 βαθμούς κελσίου. Δεν είναι ιστορίες ρομαντισμού. Είναι ιστορίες βαρβαρότητας. Κι εκεί κάπου μέσα στα σκοτάδια, υπάρχουν ιστορίες που μας δίνουν ελπίδα, όπως η ιστορία του Όλιβερ της αρκούδας -με το αίσιο τέλος του, με τους ανθρώπους που τον ελευθέρωσαν και τον αγκάλιασαν. Υπάρχουν ακόμα ιστορίες φιλίας και αγνής αγάπης, όπως εκείνη του ψαρά με τον πελαργό. Δυστυχώς όμως είναι κυρίως ιστορίες βαρβαρότητας. Όπως οι αγώνες πάλης με καμήλες στην Τουρκία  -μια βιαιοπραγία που δεν έχει θέση στον σύγχρονο κόσμο. Ή όπως οι ταυρομαχίες, το θέατρο της βαρβαρότητας και της λήθης, μια σκηνή από το σκότος της ανθρώπινης συνείδησης. 

Αν τα σφαγεία είχαν γυάλινους τοίχους, οι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν πια να κρυφτούν πίσω από τις αυταπάτες τους. Αν τα σφαγεία είχαν γυάλινους τοίχους, όλες οι φωνές των ζώων, όλες οι κραυγές τους, θα μπορούσαν να ακουστούν και τότε (ίσως***) η αλλαγή θα ήταν αναπόφευκτη. Γιατί (ίσως) καμία συνείδηση δεν θα μπορούσε να αντέξει το βάρος της αδιαφορίας. 

Το βιβλίο του Πέτρου Κατσάκου είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας να μπούμε στη θέση του "Άλλου", να δούμε τον κόσμο μέσα από τα δικά του μάτια, να νιώσουμε τον δικό του πόνο, τη δική του χαρά και τη δική του λύπη. Δεδομένου όμως ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει απόλυτα, αφού δεν μπορούμε να φτάσουμε στην απόλυτη ταύτιση του εαυτού με τον άλλον, η σχετικότητα ταυτότητας και διαφοράς δημιουργεί την αναγκαιότητα μιας νέας ηθικής. Ακόμη κι' αν δεν μπορούμε να ταυτιστούμε με ένα ριζικά και απόλυτα "Άλλο"****, ένα ριζικά και απόλυτο "Ξένο", αν δυσκολευόμαστε να συμπονέσουμε κάτι το οποίο αδυνατούμε να κατανοήσουμε απόλυτα και ολοκληρωτικά, η σχετική απόσταση ανάμεσα στον εαυτό και το άλλο θα μπορούσε να θεμελιώσει μια νέα ηθική σεβασμού της ετερότητας. 

Και βεβαίως, όλα αυτά θα ήταν περισσότερο συζητήσιμα και ευρύτερα αποδεκτά, αν και όχι ιδιαιτέρως ριζοσπαστικά, αν ο άλλος ήταν ένα ανθρώπινο ον. Όμως, στο εν λόγω βιβλίο, αυτός ο άλλος, τη θέση του οποίου καταλαμβάνει η αφήγηση σαν να είναι ο εαυτός, δεν είναι ένα ανθρώπινο ον, αλλά αυτό που, στην κυρίαρχη αντίληψη της "ανθρωπινότητας", θεωρείται ως ριζικά "Άλλο", δηλαδή το Ζώο. Σε όλη την ιστορία της δυτικής σκέψης το ζώο έπαιξε τον ρόλο του σημείου αναφοράς για την εγκαθίδρυση μιας διαφοράς θεμελιακής για την ίδια την "ανθρωπινότητα". Ο άνθρωπος έγινε άνθρωπος μέσω της διαφοράς του από το ζώο. Και κυρίαρχο ρόλο στην εγκαθίδρυση αυτής της διαφοράς έπαιξε ο Λόγος και η Σκέψη. Έτσι εγκαθιδρύθηκαν και θεμελιώθηκαν πολλοί, αν όχι όλοι, οι δυισμοί της δυτικής μεταφυσικής σκέψης: Άνθρωπος - ζώο, θεός - φύση, ελευθερία - αναγκαιότητα, πρόσωπο - πράγμα, υποκείμενο - αντικείμενο, και λοιπά. Από τον Πλάτωνα ως τον Αριστοτέλη, και από τον Καρτέσιο ως τον Καντ, εντοπίζουμε αυτό το νήμα των δυισμών, των διαχωρισμών και των αντιθέσεων που συγκροτούν τη δυτική σκέψη, το νήμα που της παρέχει το φαντασιακό της θεμέλιο και τη φαινομενική της ενότητα. Είναι μέσα από τη διαφορά μας με το ζώο που οι άνθρωποι αποκτούμε τη φαινομενική μας ενότητα και θεμελιώνουμε τον άνθρωπο ως άνθρωπο.  

Ο Λόγος ως τόπος της θεμελιώδους διαφοράς, είναι η ικανότητα να σκεφτόμαστε την ίδια τη σκέψη, ο αναστοχασμός: η σκέψη που στρέφεται προς τα μέσα, η σκέψη για τον ίδιο τον εαυτό. Αυτή η στροφή προς τα μέσα πήρε πολλά ονόματα στην ιστορία. "Εγώ", "υποκείμενο", "αυτοσυνειδησία" είναι μερικά από αυτά. Έτσι αποκτούν το νόημα τους πολλές από τις φράσεις που μάθαμε να επαναλαμβάνουμε στο σχολείο: "Cogito ergo sum", δηλαδή "σκέφτομαι άρα υπάρχω" (Καρτέσιος). Η δυνατότητα  έκφρασης δεν υπάρχει μόνο στον άνθρωπο, αλλά σε όλα τα ζώα που αισθάνονται οδύνη και χαρά. Όλα τα ζώα έχουν συναισθήματα. Ο άνθρωπος είναι το μόνο από αυτά που, εκτός από συναισθήματα, διαθέτει και Λόγο, ο οποίος υπάρχει για να εκφράζει το επωφελές και το επιζήμιο, το δίκαιο και το άδικο. Και υποτίθεται πως αυτή είναι η ιδιαιτερότητα του σε σχέση με τα άλλα ζώα: μόνον αυτός έχει αντίληψη του καλού και του κακού, του δίκαιου και του άδικου". (Αριστοτέλη Πολιτικά). Ο άνθρωπος μπορεί να σκέφτεται τα συναισθήματα του, τη χαρά του και τη λύπη του. Μπορεί να ξεχωρίζει το καλό και το κακό, να σκέφτεται δηλαδή τον εαυτό του, και άρα να κρίνει. 

Όμως, στις μέρες μας, αυτό που δομεί όλη μας τη στάση απέναντι στα ζώα, απέναντι στο φαινομενικά ριζικά "Άλλο" και "Ξένο", ΔΕΝ είναι πλέον αδιαμφισβήτητο. Γιατί, τελικά, φαίνεται πως και τα ζώα έχουν συνείδηση του εαυτού, ένα είδος αναστοχαστικότητας, ένα είδος στροφής προς τον εαυτό, ίσως όχι ίδιο με το δικό μας, αλλά σε καμία περίπτωση τόσο διαφορετικό όσο θέλουμε να φανταζόμαστε ώστε να μετατρέπουμε τους εαυτούς μας σε δεσπότες της φύσης, σε θεούς έναντι του ζώων, σε εκείνους που έχουν νομιμοποιημένη εξουσία στη ζωή και τον θάνατό τους. Φαίνεται ότι και τα ζώα έχουν αυτοσυνειδησία, ένα είδος αναστοχαστικότητας, και αυτό αναδεικνύουν οι ιστορίες χωρίς φωνή: την αυτοσυνειδησία που μπαίνει στη θέση του ζώου και μιλάει σε πρώτο ενικό, όπως στην περίπτωση μιας αγελάδας, μιας μητέρας που "δεν γιορτάζει ποτέ". Θα πει κανείς ότι όλα αυτά θα μπορούσαν να είναι μια φαντασίωση του συγγραφέα, μια επιθυμία κάποιων φιλόζωων, ένα  παραμυθάκι για μικρά παιδιά. Είναι όμως έτσι; 

Όπως αναφέρεται στο βιβλίο, σύγχρονες έρευνες αποδεικνύουν ότι και τα ζώα έχουν ενσυναίσθηση. Το Ινστιτούτο Έρευνας και Βιολογίας των Παραγωγικών Ζώων (FBN), στην Γερμανία, έχει ως έργο να ανακαλύψει τι συμβαίνει στην ψυχή αυτών των πλασμάτων. Εκεί, μια μέρα, ξεκίνησαν μια δοκιμασία: ένα γουρουνάκι, παγιδευμένο σε ένα κουτί, άρχισε να σπαράζει και να αγωνίζεται για να βγει. Τα υπόλοιπα, αντί να αδιαφορήσουν ή να απομακρυνθούν, έτρεξαν κοντά του, έδειξαν αλληλεγγύη και προσπάθησαν να το απελευθερώσουν. Το σκηνικό αυτό αποκαλύπτει ότι οι ψυχές των γουρουνιών, όπως και των άλλων "παραγωγικών ζώων", έχουν ενσυναίσθηση. 

ΟΛΑ τα ζώα έχουν νοημοσύνη, αυτοσυνειδησία και ενσυναίσθηση. Η κατωτερότητα που τους αποδίδουμε οφείλεται σε άγνοια -και είναι δική μας, όχι δική τους. Έχει αποδειχθεί ότι κάποια ζώα αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη (βλ. mirror test), και δεν μπορεί να υπάρξει αναγνώριση αν δεν υπάρχει κάποιου είδους αυτοσυνειδησία. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι το γουρούνι δεν είναι κατώτερο από τον σκύλο (κάθε άλλο μάλιστα!), και ότι η διάκριση μεταξύ "ζώων συντροφιάς" και "ζώων παραγωγικών" είναι ένας εντελώς αυθαίρετος και βολικός διαχωρισμός που έχουν κάνει οι άνθρωποι για να δικαιολογήσουν μια θηριώδη οικονομική δραστηριότητα. 

Τα "παραγωγικά" ζώα εξαιρούνται από την κουλτούρα της ευαισθησίας και του σεβασμού της ζωής, διότι ΕΜΕΙΣ επιλέγουμε να τα εξαιρούμε, καθώς μόνον έτσι έχει τη δυνατότητα να συντηρείται ένα οικονομικό σύστημα που δομείται πάνω στην εκμετάλλευσή τους. Γενικότερα, το ότι ΟΛΑ τα ζώα έχουν συναισθηματική ζωή, ότι μπορούν να νιώσουν πόνο, φόβο, ματαίωση και χαρά, είναι κάτι που αποσιωπάται, γιατί θα μπορούσε να φέρει την ανατροπή στο Οικονομικό Σύστημα που συντηρείται από την Εκμετάλλευση. Το ότι εμείς επιλέγουμε να τα φιμώνουμε δεν σημαίνει πως εκείνα δεν υπάρχουν. Και ευτυχώς κάποιοι Άνθρωποι τους δίνουν φωνή. 

Επεξεργασία & Hyperlinks by Filikaki

Πρωτότυπο κείμενο, εδώ: ROSA

*biblionet, ertopen, rosa, avgi

**The UNTOLD, BOOKPRESS, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΑΥΓΗ, NEWS BREAK 

***Η (μάλλον απαισιόδοξη) προσθήκη της λέξη "ίσως" είναι δική μου, γιατί πιστεύω πως, στην σημερινή εποχή της υπερπληροφόρησης, κανένας πια δεν δικαιούται να λέει "δεν ξέρω, δεν είδα, δεν άκουσα". 

****βλ. π.χ αντιπαράθεση για τα χταπόδια 

Λέξεις, νότες και συγκινήσεις που δεν παραγράφονται

 

Δύο ραδιοφωνικές εκπομπές για τον Διονύση Σαββόπουλο από τον Αλέξη Βάκη, ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ και την εκπομπή "ΕΔΩΔΙΜΑ ΚΑΙ ΑΠΟΙΚΙΑΚΑ" 

Ι. Στις 22/10/25

https://soundcloud.com/user-899349255/61abd8d6-f074-4f69-9724-a96d913c2474

ΙΙ. Στις 23/10/25

https://soundcloud.com/user-899349255/edodima-kai-717148443

Το τίμημα (video)

 

Απόσπασμα εκπομπής που άκουσα στο ραδιόφωνο, το μεσημέρι του Σαββάτου 18/10/25

Πηγή: https://soundcloud.com/user-899349255/ena-ntefi-poy-paei-16591519

Photo [CNN] (25 χιλιάδες τόνοι εκρηκτικά > 55 χιλιάδες τόνοι μπάζα)

Will Israelis One Day Say of Their Country's Atrocities in Gaza, 'I Was Always Against It'?

 

Άρθρο της Ισραηλινής δημοσιογράφου Amira Hass στην εφημερίδα HAARETZ, στις 15/10/25 

Optimists say that, ultimately, Israelis will grasp the scope of the atrocity they committed in the Gaza Strip. The truth will seep into their consciousness. The old videos of infants who were blown to bits by our bombs will at some point reach Israelis' hearts and pierce them. They will suddenly see children coated in the dust of the crushed concrete beneath which they were rescued, shaking uncontrollably and staring blankly with an expression that is all a big question mark. 

At some point, the optimists say, Israelis will stop saying, "They deserved it, because of October 7. They attacked." The numbers will stop being abstractions and "Who believes Hamas." The readers will grasp that more than 20,000 children were killed – a third of all the dead – at our hands. More than 44,000 children were wounded – a quarter of all the wounded. They will realize that they abetted and supported a war of annihilation against a people and did not defeat a vicious armed organization. 

At some point, they will realize that the individual viciousness of revenge demonstrated by so many soldiers – often accompanied by bursts of laughter and smiles that streamed through TikTok, and the cold, surgical, and anonymous lethal viciousness of those playing video games from the cockpits and control rooms – are not a mark of heroism but a serious illness. Social and personal. 

Parents, the optimists believe, will be unable to sleep at night, worried that the Xs on their sons' rifles mark women, old people, and just youngsters gathering herbs for food. The day will come when adolescents will ask their fathers, who were soldiers back then, whether they too obeyed an order to shoot an old man who crossed an unknown red line. 

The daughters of decorated pilots will ask whether they dropped a proportionate bomb that killed a hundred civilians for one mid-level Hamas commander. Why didn't you refuse? The daughter will sob. 

The grandchildren of a retired prison guard will ask, did you personally beat a shackled detainee until he fainted? Did you obey a minister's order and deny prisoners food and showers? Did you crowd 30 detainees in a cell meant for six? Where did they get skin diseases? Did you know any of the dozens of detainees who died in an Israeli prison from starvation or from beatings and torture? How could you, Grandpa? The nephews of Supreme Court justices will read their rulings that permitted all of that and they will stop visiting them on Shabbat. 

At some point, the optimists believe, the Israeli media's obscuring of reality will cease to brainwash and numb hearts. The phrase, "the context," will not be considered a profanity and the public will connect the dots: Oppression. Expulsion. Humiliation. Deportation. Occupation. And all the suffering between them. They are not parts of slogans that self-hating Jews coined, but describe the life of an entire people, for years, under our orders and our guns. 

People are not born cruel; they become such. The cruelty of Palestinians towards Israelis is covered extensively in our media, articles and close-ups. It developed in response and resistance to our foreign and hostile rule. Our cruelty, that of Israeli society, is getting ever more sophisticated with the aim of protecting our spoils: the land and the water and the freedoms from which we expelled the Palestinians. 

The optimists believe that there is a road back. How lucky they are, the optimists.

Amira Hass (born 28 June 1956) is an Israeli journalist, columnist, activist, and author, mostly known for her columns in the daily newspaper Haaretz covering Palestinian affairs in Gaza and the West Bank, where she has lived for almost thirty years. The daughter of two Holocaust survivors, Hass is the only child of a Bosnian-born Sephardic Jewish mother, who survived nine months in the Bergen-Belsen concentration camp, and a Romanian-born Ashkenazi Jewish father. In her own words, her parents "were never Zionists, but they found themselves in Israel as refugees after the Holocaust". Hass was born in Jerusalem and educated at the Hebrew University of Jerusalem, where she studied the history of Nazism...

Photo

Κακοποίηση ζώων: ένα φαινόμενο με κοινωνικές και επιστημονικές διαστάσεις (video)

Το περασμένο Σάββατο, 11 Οκτωβρίου 2025, το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. (Παράρτημα Ανατολικής Στερεάς) πραγματοποίησε επιστημονική εκδήλωση - ημερίδα με θέμα "Κακοποίηση των Ζώων - Μια τραγική πραγματικότητα. Από τη διαπίστωση στην πράξη: Η συμβολή της επιστήμης και της κοινωνίας των πολιτών", με στόχο την ανάδειξη και διερεύνηση ενός φαινομένου που έχει όχι μόνον κοινωνικές αλλά και επιστημονικές διαστάσεις. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, στην Αθήνα (στο ξενοδοχείο Τιτάνια), και μεταδόθηκε ζωντανά από το κανάλι του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. στο YouTube.

Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό της Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής του Παραρτήματος, Αναστασίας Σαρχόσογλου. Τον συντονισμό είχε η ταμίας του Παραρτήματος Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. Κατερίνα Λουκάκη.

Παρακολούθησαν εκπρόσωποι Φιλοζωικών Οργανώσεων, όπως Π.Φ.Π.Ο, ΝΕΜΕΣΙΣ, Πανελλήνια Φιλοζωική Ομοσπονδία, Φιλοζωική Οργάνωση Παλαιού Φαλήρου, Φιλοζωική Οργάνωση Νέας Σμύρνης - Φαλήρου, Φιλοζωική Οργάνωση ΦΕΔΥ- ΑΡΓΟΣ, και Φιλοζωική Οργάνωση Αμαλιάδας. Παρόντες ήταν επίσης η δημοσιογράφος του zoosos* Ελένη Ηλιοπούλου, μέλη φιλοζωικών οργανώσεων και κτηνίατροι.

Στο πρώτο μέρος της ημερίδας, παρουσιάστηκαν εισηγήσεις για τον ρόλο του κτηνιάτρου στην αναγνώρισης και διαχείριση περιστατικών κακοποίησης, και την συμβολή του στο πλαίσιο της ευρύτερης κοινωνικής ευθύνης. Αναλύθηκε η διαβάθμιση των μορφών κακοποίησης (από την μη ενδεδειγμένη φροντίδα έως την παραμέληση και την βάναυση μεταχείριση), καθώς και η συμβολή της Κτηνιατροδικαστικής Επιστήμης στην τεκμηρίωση των περιστατικών. Παρουσιάστηκε το ισχύον νομικό πλαίσιο που διέπει την ευζωία των ζώων, οι προκλήσεις στην εφαρμογή του, τα θετικά βήματα που έχουν γίνει, αλλά και οι υφιστάμενες ελλείψεις και αντιφάσεις. Επισημάνθηκε η συχνά υποτιμημένη σύνδεση μεταξύ της κακοποίησης ζώων και της ενδοοικογενειακής βίας, και η ανάγκη για έγκαιρη αναγνώριση και παρέμβαση από τις αρμόδιες αρχές.

Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, ακολούθησαν ερωτήσεις, παρεμβάσεις, τοποθετήσεις και ανοιχτή συζήτηση.

Ο επιστημονικός αλλά και ο κοινωνικός ρόλος του κτηνιάτρου σε περιπτώσεις κακοποίησης ζώων οφείλει να είναι καθοριστικός, τόσο για τα δεσποζόμενα όσο και για τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, ιδίως στην Ελλάδα όπου πολλά από αυτά ταλαιπωρούνται φρικτά σε ανεπαρκή έως άθλια "καταφύγια". Κτηνίατροι που ασχολούνται με ζώα εργασίας και παραγωγικά ζώα, θα έπρεπε [...] επίσης να συμβάλλουν καθοριστικά στην πρόληψη και αντιμετώπιση της κακοποίησης.

Σε διεθνές επίπεδο, η σύγχρονη επιστημονική τάση είναι να δημιουργηθούν πολύ συγκεκριμένα (αναλυτικά - διεξοδικά - αντικειμενικά) πρωτόκολλα αξιολόγησης της ευζωίας (animal welfare) για τα διάφορα είδη ζώων, προς κτηνιατροδικαστική γνωμοδότηση ή/και άλλο σκοπό. Η Κτηνιατροδικαστική** (Veterinary forensic medicine) βασίζεται στις αρχές της κτηνιατρικής επιστήμης, με συνεισφορά γνώσεων από συναφείς βιοϊατρικές και θετικές επιστήμες, στα πρότυπα της ιατροδικαστικής του ανθρώπου.

Για κάθε αλλαγή προς το καλύτερο, είναι απαραίτητη η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Απαραίτητη είναι επίσης η ευαισθητοποίηση και η παιδεία των νεότερων γενεών.

Σχετικοί σύνδεσμοι:

Ενημέρωση από τη σελίδα του ΓΕΩΤΕΕ: https://tinyurl.com/3m9d9efx -- https://geotee-anste.gr/ημερίδα-κακοποίηση-των-ζώων-μια-τραγι/

Αφίσα και πρόγραμμα: https://geotee-anste.gr/wp-content/uploads/2025/09/Afisa_programma_kakopoiisi_zvvn_22_9_2025.pdf 

Δελτίο τύπου: https://geotee-anste.gr/δελτίο-τύπου-πραγματοποιήθηκε-η-ημερ/

Ολόκληρη η ημερίδα στο Youtube: https://www.youtube.com/live/IND62GGrtWk?si=WROyr__61ajzvACd 

Στους ακόλουθους συνδέσμους θα βρείτε τις εισηγήσεις της ημερίδας:

• Δ. Τόντης: Η ουσιαστική συμβολή του κτηνιάτρου σε περιπτώσεις κακοποίησης ζώων συντροφιάς στα πλαίσια της κοινωνικής ευθύνης: https://geotee-anste.gr/wp-content/uploads/2025/10/TONTIS_GEOTEE_Athens_11_10_2025.pdf
•  Δ. Δούκας: Από την ευζωία, στη μη ενδεδειγμένη φροντίδα, την κακομεταχείριση, μέχρι και την παραμέληση των ζώων: κτηνιατροδικαστική θεώρηση και πρακτική: https://geotee-anste.gr/wp-content/uploads/2025/10/DOUKAS_GEOTEE_Athens-_11_10_2025.pdf 
• Η. Τσολιού: Νομικό πλαίσιο για την ευζωία των ζώων: Θέσεις – Αντιθέσεις: https://geotee-anste.gr/wp-content/uploads/2025/10/TSOLIOU_GEOTEE_Athens_11_10_2025.pdf 
• Κ. Κάτσος: Η διασύνδεση της ενδοοικογενειακής βίας με την κακοποίηση των ζώων***: https://geotee-anste.gr/wp-content/uploads/2025/10/KATSOS_GEOTEE_Athens_11_10_2025.pdf

Παραπομπές: 

* https://www.zoosos.gr/kakopoiisi-ton-zoon-mia-tragiki-pragmatikotita-imerida-apo-to-geot-e-e-stin-athina/

** https://www.esdi.gr/wp-content/uploads/2025/09/tontis_2025.pdf

https://www.youtube.com/live/IND62GGrtWk

***

ΥΓ. Αξίζει να σημειωθεί ότι Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ έχει ερευνηθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Πανελλήνια Φιλοζωική Ομοσπονδία από το 2015.

Jane Goodall’s most radical message was not about saving the planet

Most people know Jane Goodall, the eminent primatologist who died on October 1st at 91, for her singular, field-defining work on wild chimpanzees. She first entered the field in the early 1960s with no formal academic training, at a time when influential scientific frameworks like behaviorism often viewed animals as little more than stimulus-response machines. Unencumbered by scientific orthodoxy, Goodall helped the world see chimps as socially and cognitively sophisticated creatures. 

Her work opened up space for scientists to understand animals as beings with interiority (although even today, that approach is far from universally embraced). But Goodall also devoted herself to something even more radical, and far rarer for scientists of her international stature. Goodall’s recognition of animals’ capacities was not just an abstract academic finding but a practical ethic and moral imperative that led her to advocate for veganism, meat reduction, and animal rights. She despaired at the horrors of factory farming, calling it “amongst the worst atrocities ever perpetrated by humanity,” and she vocally opposed invasive animal experimentation, particularly on primates — a commitment that sometimes put her at odds with fellow scientists who believe that experimenting on animals remains essential to scientific discovery. 

“It is nothing but living hell,” Goodall wrote in 2019, describing the conditions she saw in video footage of an animal testing lab in Germany. Speaking about her experience at a conference on xenotransplantation, or implanting animal organs into humans, she told the New Yorker in a 2022 story, “They were all talking happily about breeding pigs for xenotransplant, dogs, and so on. I felt like an alien in a world full of people with no empathy.” 

Goodall had long advocated for an end biomedical testing on chimps, a goal that was finally achieved in the US a decade ago, lent her voice to campaigns by animal rights groups like PETA to draw attention to the extreme suffering of animals in research labs, and helped appeal to federal regulators to end such experiments. She also sat on the board of the Nonhuman Rights Project, a nonprofit that seeks to secure legal personhood for animals, so that they’re extended legal rights like freedom from captivity and exploitation.

It’s hard to overstate just how transgressive, even heretical, these ideas are within the mainstream scientific community. Like any in-group, researchers have taboos against aligning with those they perceive as threats to their autonomy — and animal rights advocates who question scientists’ prerogative to use animals as they see fit are among the most potent such threats. The wildlife conservation community, too, of which Goodall was a part, focuses on protecting animals on a species level, but has little to say about the welfare of individual animals*. 

Goodall, who broke barriers everywhere she went, seemed to have little use for such arbitrary, ethically dubious boundaries, which made her widely beloved within the animal rights movement. She was among the few preeminent scientists willing to use her status to speak plainly about animal exploitation, even calling for colleagues to reevaluate not just the ethics of animal experimentation, but also its scientific value: “More and more scientists today are concluding that experiments on animals are contributing nothing toward cures for disease in humans,” she said. 

Goodall achieved such fame that she could afford to break with convention without risking professional marginalization. Even so, it would have been easier for her to avoid pushing against received norms. But she was willing to see the implications of her own work on animal intelligence through to its only logical conclusion: that humanity’s pervasive tyranny over nonhuman animals lacks any serious moral basis. Her radical empathy pushes us to ask more of our institutions, and of ourselves.

Source: https://www.vox.com/future-perfect/463524/jane-goodall-animal-rights-experimentation-veganism-factory-farming [Fb]

https://www.yahoo.com/news/articles/jane-goodall-most-radical-message-141000026.html by Marina Bolotnikova

Photo: Jane Goodall visits a chimpanzee rescue center on June 9, 2018, in Entebbe, Uganda. | Sumy Sadurni/AFP via Getty Images

*    https://youtu.be/USAHgBX4P48

https://www.youtube.com/playlist?list=PLoP6NuSwpFJKrYYN2NvxIBlPys-0zZ9NR