Πάνε τα ζώα στον Παράδεισο;

Κείμενο του Πέτρου Κατσάκου στο .rosa.gr και τις ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΦΩΝΗ 

 Έξω από το ΕΜΣΤ, στη λεωφόρο Συγγρού, μια αφίσα στέκεται σαν κατηγορώ: «Πάνε τα ζώα στον Παράδεισο;». Κάποιος μπορεί να την προσπεράσει βιαστικά. Κάποιος άλλος να χαμογελάσει σαν να ‘ναι ρητορική ερώτηση, ή ρομαντική φαντασία. Μα για όποιον έχει ζήσει τη σιωπηλή οδύνη των ζώων, για όποιον έχει κοιτάξει κατάματα το βλέμμα μιας αγελάδας που οδηγείται στη σφαγή, ή έχει ακούσει το κλάμα ενός κουταβιού δεμένου σε μια αυλή, η ερώτηση αυτή δεν είναι θεωρητική. Είναι κραυγή.

Η έκθεση «Why Look at Animals?» δεν αφορά απλώς την αισθητική θέαση των ζώων. Μιλά για τη δικαιοσύνη. Για το βλέμμα που πρέπει να πάψει να είναι αφ’ υψηλού, κυρίαρχο και ιδιοτελές. Για την ανάγκη να αναγνωρίσουμε τη μη ανθρώπινη ζωή ως κάτι ιερό, όχι επειδή μας ωφελεί, αλλά επειδή υπάρχει. Ζει. Αισθάνεται. Πονά. Μας κοιτάζει.

Μα εμείς τι κάνουμε; Κατασκευάζουμε εργοστάσια θανάτου. Μετατρέπουμε το χάδι σε παγίδα. Υποτάσσουμε τη ζωή στην παραγωγή και το συναίσθημα στο κέρδος. Φοράμε το δέρμα τους σαν λάφυρο, δοκιμάζουμε επάνω τους τις φόρμουλες της ματαιοδοξίας μας, γελάμε με το φόβο τους σε τσίρκα και θεάματα. Τα ζώα δεν ζουν στον κόσμο μας· επιβιώνουν μέσα στον εφιάλτη μας. Και αν υπάρχει μια κόλαση επί γης, αυτή είναι το παρόν τους. Κι αν υπάρχει διάβολος, δεν έχει κέρατα και ουρά, μα χέρια ανθρώπινα και βλέμμα που δεν βλέπει.

Η ερώτηση λοιπόν αντιστρέφεται: Όχι αν πάνε τα ζώα στον Παράδεισο, αλλά αν αξίζουμε εμείς να πάμε. Γιατί ίσως εκείνα να είναι ήδη πιο κοντά του από εμάς. Όχι επειδή είναι «αθώα» με την παιδική έννοια, αλλά επειδή ζουν σύμφωνα με τη φύση τους. Δεν βασανίζουν για διασκέδαση. Δεν φυλακίζουν για ευκολία. Δεν καταστρέφουν το περιβάλλον τους για ιδιοτέλεια. Δεν τιμωρούν το διαφορετικό. Αν ο Παράδεισος είναι τόπος αθωότητας, ίσως να είναι γεμάτος με μάτια που ποτέ δεν είπαν ψέματα, με πόδια που ποτέ δεν ποδοπάτησαν από εξουσία, με φωνές που ποτέ δεν διέταξαν.

Κι εμείς; Θα σταθούμε έξω από τις πύλες, κρατώντας στο χέρι τις αποδείξεις της κυριαρχίας μας, κι εκεί μέσα, στον ακήρυχτο Παράδεισο των σιωπηλών υπάρξεων, δεν θα χωρούμε.

Η αφίσα έξω από το μουσείο είναι ερώτηση, αλλά και κάλεσμα. Να κοιτάξουμε τα ζώα ξανά – όχι ως διακοσμητικά, όχι ως μηχανές παραγωγής, όχι ως κατώτερα όντα – αλλά ως ισότιμες μορφές ζωής. Κι ίσως έτσι, αν ποτέ υπάρξει Παράδεισος για τον άνθρωπο, να μας περιμένει ένα βλέμμα ζεστό, ένα γάβγισμα χαράς, μια ουρά που κουνιέται σαν συγχώρεση. Γιατί αν δεν είναι εκεί τα ζώα, τότε… δεν είναι Παράδεισος.

Πηγή: https://www.rosa.gr/istories-choris-foni/pane-ta-zoa-ston-paradeiso/